۱ – عالم الغیب فلا یظهر علی غیبه احداً (جن (۷۲)، ۲۶). (دانای غیب، اوست وهیچ کس را بر اسرار غیبش آگاه نمی سازد).
۲ – ان الله عالم غیب السموات والارض انه علیهم بذات الصدور (فاطر (۳۵)، ۳۸). (خداوند از غیب آسمانها وزمین آگاه است وآمچه رادر درون دلهاست، میداند).
زلوح غیب بخواند ضمیر روشن تو رموز هر چه معماست در نهان جهان (۲۷۵/۲)
اشاره به آیات: ۱ – وان تجهر بالقول فانه یعلم السر واخفی (طه (۲۰)، ۷). (اگر سخن آشکارا بگویی [یا مخفی کنی] او اسرار وحتی پنهان تر از آن را می داند).
۲ – واسروا قولکم واجهروا به انه علیهم بذات الصدور (ملک (۶۷)، ۱۳). (گفتار خود را پنهان کنید یا آشکار [تفاوتی نمی کند] او به آنچه در سینه هاست آگاه است).
تاکی این ظاهر به دلق آرایی وباطن به زرق عالم السّر نیک داند رمز ما یخفی الصّدور

(/۸۱۹۷)
مصراع دوم، حل از آیه :۱ – … یعلم ما یسرون وما یعلنون انه علیهم بذات الصدور(هود (۱۱)، ۵). (می داند آنچه را پنهان می کنند وآنچه را آشکار می سازند، چرا که اواز اسرار درون سینه ها آگاه است).
۲ – یعلم خائنه الا عین وما تخفی الصدور (غافر (۴۰)، ۱۹). (او چشم هایی را که به خیانت می گردد وآنچه را در سینه ها پنهانمیدارند، می داند).
ضمیر روشن تو یک به یک همی خواند هرآنچه هست پس پرده های غیب نهان
(۲۷۳/۱۳)
اشاره به آیه: عالم الغیب واشهاده الکبیر المثال (رعد (۱۳)، ۹). (واز غیب وشهود آگاه، وبزرگ ومتعالی است).
۴-۱-۲۲- عا لم السّر
عالم السر نخوانمش لیکن همه رمز در نهفته دریابد (۱۲۳/۴)
حل از آیه : ان الله عالم غیب السموات والارض انه علیهم بذات الصدور (فاطر (۳۵)، ۳۸). (خداوند از غیب اسمانها وزمین آگاه است وآنچه رادر درون دلهاست، می داند).
به خدایی که رازهای ضمیرش پیش علمش برهنه وفاش است. (۳۸۷ /۱۴)
اشاره به آیه: وان تجهر بالقول فانه یعلم السر وأخفی (طه (۲۰)، ۷). (اگر سخن آشکارا بگویی [یا مخفی کنی] او اسرار وحتی پنهان تر از ان را نیز می داند).
۴-۱-۲۳- فَضل خدا
نه هیچ دستگیر مگرفضل ایزدی نه هیچ پایمرد بجز فضل کردگار (۱۹۶/۴)
تلمیح به آیه: … قُل ان الفضل بید الله پوتیه من یشاء واسعٌ علیم (آل عمران (۳)، ۷۳). (بگو فضل به دست خداست وبه هرکس بخواهد وشایسته بداند میدهد.وخداوند واسع وآگاه است).
۴-۱-۲۴- قادر و عالم
قادری کز قدرتش خالی نباشد هیچ چیز عالمی کز علم او بیرون نباشد هیچ حال
(۲۲۰/۲)
مصراع اول تلمیح به آیه : او لم یروا ان الله الذی خلق السموات والارض قادر علی ان یخلق مِثلَهُم …(اسراء (۱۷)، ۹۹). (آیا نمی دانند خدایی که آسمانها وزمین راآافریده است مثل آنان را بیافریند؟).
مصراع دوم اقتباس از آیه : ان الله عالم غیب السموات والارض انه علیهم بذات الصدور (فاطر (۳۵)، ۳۸). (خداوند از غیب اسمانها وزمین آگاه است وآنچه رادر درون دلهاست، می داند).
۴-۱-۲۵- یاری طلبیدن از حق
کو در این سفر همه تعویذ بدرقه ایاک نعبدآمد وایاک نستعین (۳۰۲/۲۰)
تضمین از آیه : ایاک نعبد وایاک نستعین (فاتحه (۱)، ۵). (تنها تورا می پرستیم وتنها از تو کمک می خواهیم).
۴-۱-۲۶- کلمات خدا پایان ناپذیر است
بیاض روز اگر فی المثل شود کاغذ دگر مداد شود جمله آبهای بحار
شوند موی بر اندامهای من همه دست قلم شودبه جهان در هر آنچه هست اشجار
(۱۸۷/۱۲-۱۳)
درشرح خصایل حمیدت مستغرق مد سبعه ابحر (۱۷۲۸/۲)
تلمیح به آیات : ولو ان ما فی الارض من شجره اقلام والبحر یمده من بعده سبعه ابحر ما نفدت کلمات الله ان الله عزیز حکیم(لقمان (۳۱)، ۲۷). (و اگر همه درختان روی زمین قلم شود ودریا برای آن مرکب گردد وهفت دریاچه به آن افزوده شود[اینها همه تمام می شود ولی]کلمات خدا پایان نمی گیرد،خداوند عزیز وحکیم است).
قل لو کان البحر مداداً لکلمات ربی لنفذ البحر قبل ان تنفذ کلمات ربی ولو
جئنا بمثله مداداً(کهف (۱۸)، ۱۰۹). (بگو اگر دریاها برای[ نوشتن]کلمات پروردگارم مرکب شود،دریاها پایان می گیرد، پیش از آنکه کلمات پروردگارم پایان بابد، هرچند همانند آن[دریاها] را کمک آن قرار دهیم).
۴-۱- ۲۷-کمال خداوند
درکمالش نیست تغییر وتناهی را جواز در کلامش نیست طغیان وتباهی رامجال
(۲۲۰/۹)
حل از آیات :۱-لاتبدیل لکلمات الله ذلک هوالفوز العظیم( (۱۰)، ۶۴). (وعده های الهی تخلف نلپذیر است.این است آن رستگاری بزرگ!).
۲-…کلمه الله هی العلیا والله عزیز حکیم(توبه(۹)، ۴۰). (سخن خدا، بالا[وپیروز]است وخداوند عزیز وحکیم است).
۳-…لا مبدل لکلماتِهِ…(کهف (۱۸)، ۲۷). (هیچ چیز سخنان او را دگرگون نمی کند).
۴-۱-۲۸- نصرت خدا
همی تا تو در نصرت دین کنی سعی تراعون ایزدتمام است یاور (۱۷۰/۱۰)
نصرت ایزد بهرحالی قرین جاه اوست لاجرم برکافه خصمان مظفر می شو (۱۰۸/۴)
حل از آیه :یا ایها الذین امنو ان تنصروا الله ینصرکم وشیبت اقدامکم(محمد (۴۷)، ۷). (ای کسانی که ایمان آورده اید، اگرآیین خدا را یاری کنید، شما را یاری می کند وگامهایتان را استوار می دارد).
۴-۱- ۲۹- هدایت خدا
تو کیستی که بینی گر اوت ننماید ببین که لولا الله گفت خواجه لولاک
(۲۱۷/۷)
ناظر به آیه : …وقالو الحمدالله الذی هدانا لهذا و ما کنّا لِنَهدی لولا ان هداناالله…(اعراف (۷)، ۴۳). (…ومی گویند ستایش مخصوص خداوندی است که ما را به این[همه نعمت ها]رهنمون شد واگر خدا ما را هدایت نکرده بود ما[به اینها]راه نمی یافتیم).
۴-۱- ۳۰- یاد ونام خدا
بی یاد تو ذکرها مزوّر بی نام تو وردها مُبَتر (۷/۶)
ناظر به حدیث پیامبر :کل امر ذی بال لم یبده ببسم الله فهو ابتر. (هرکاری با اهمیت که با نام خدا شروع نشود، ابتر وناقص است).
۴-۲- اشاره به پیامبر اسلام(ص)
«آن حضرت عزیز (ص)، هدیۀ رحمت آسمانی که در سرآمد آفرینش هستی، جلوۀ آغازین بوده و نیز در دایرۀ بر گزیدگان الهی، نقطۀ نبوّت شمرده می شود (حسینی، ۱۳۸۶: ۳۳). در این قسمت جمال الدین، خصلت ها و ویژگی های پیامبر اسلام(ص) را در ابیات خود به کار برده و ارادت خالصانه خود را به آن حضرت نشان داده است.
– أرِحنا
گاه جویان لطف طبع او اَنَس را مهربان گاه گویان شوق جان او أرِحنا یا بلال(۲۲۲/۱)
اقتباس از حدیث :یا بلالُ أرِحْنا با الصّلاه (فروزانفر، ۱۳۸۵ : ۹۳). (ای بلال با[ترکیب دادن]نماز، به ما آرامش بده).
– افلاک
کونین نواله ای ز جودت افلاک طفیلی وجودت (۴/۳)
ناظر بر حدیث : …لولاک لما خلقت الافلاک(همان : ۴۸۴-۴۸۵). (…اگر تو نبودی، همانا آسمانها وزمین را نمی آفریدیم).
– وَ انْشَقُّ القَمَر
تو کرده اشارت از سر انگشت مر قرطه پرنیان زده چاک (۵/۷)
ناظر به آیه : افْتربت الساعه وانشق القَمَر(قمر (۵۴)، ۱). (قیامت نزدیک شده وماه از هم شکافت).
اشاره به: معجزه رسول اکرم(ص) که با اشاره سرانگشت او، ماه شکافته شد.
– برتری پیامبر اسلام (ص)

از جمله مهمترین موارد توسعه نظام آموزشی کره میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
۱-تقویت موقعیتهای اجتماعی سیاسی بین المللی داخلی

۲-تقویت خط مشی های دولت جهت توسعه اقتصاد ملی از طریق صنعتی شدن و تقاضای اخیر از نیروی انسانی بسیار با کیفیت جهت ایجاد یک جامعه اطلاعاتی.

۳-برقراری رابطه مستحکم میان  دولت و مراکزآموزش عالی.
۴-دولت بعنوان یک درخواست کننده درجهت فعال کردن آموزش عالی جهت تولیدی پایه انسانی و تکنولوژی علمی و مراکزآموزش عالی بعنوان فراهم آورنده منابع انسانی جهت کار برای توسعه اقتصاد ملی عمل کرده است.
۵-تقویت موقعیت اجتماعی اقتصادی بر اساس ارزشهای اجتماعی .
۶-دمکرانیزه کردن آموزش عالی و ریشه کن کردن بقایای آموزش استعماری ژاپن.
۷-سازماندهی مجدد دمکراتیک وگسترش تفکرمردم کره توسط معرفی سیستم های آموزش آمریکایی و حوزه های آموزشی غرب.
۸-تدوین قوانین جدید آموزشی پس ازتشکیل جمهوری کره درسال ۱۹۴۸ درجهت بنیان گذاری سیستم آموزشی جدید.
۹-تقویت سیستم های اداری و قانونی آموزش عالی به صورت یکنواخت توسط دولت در پاسخ به نیاز شدید رفرم آموزشی.
۱۰-ارتقاء برنامه های عالی آموزش معلمان.
۱۱-اعلان منشور آموزش ملی در۵ دسامبر۱۹۶۸ درجهت احیای روحیه ملی و رفرم آموزشی.
۱۲-افتتاح کالجهای مکاتبه ای.
۱۳-توسعه برنامه های آموزش بزرگسالان درسال ۱۹۷۲٫
۱۴-تعیین سهم فارغ التحصیلی کالجها .
۱۵-تنظیم مجدد دوره های آموزشی بر حسب حجم کار.
۱۶-تأکید بر موفقیت در دبیرستان جهت تعیین صلاحیت ورود به کالج .
۱۷-اخذ مالیات آموزشی و افتتاح برنامه های آموزشی رادیویی و تلویزیونی.
۱۸-تشکیل کمیسیون آموزشی ریاست جمهوری درخصوص حمایت از رئیس جمهور در اجرای سیاستهای آموزشی .
۱۹-معرفی سیستم آموزش عالی حرفه ای.
۲۰افزایش استقلال و وجهه کالجها و دانشگاه های خصوصی.
۲۱-استفاده از تکنولوژی اطلاعات و ساخت انیستیتوهای اطلاعاتی و سازماندهی سیستم آموزش اجتماعی بر اساس یک خط مشی باز.
آموزش متوسطه:
ساختارآموزشی
مدرسه راهنمایی(مقدماتی متوسطه) سه سال بطول می انجامد.درصورت تکمیل موفقیت آمیز این دوره دانش آموزان دیپلم می گیرند.مقطع دبیرستان(تکمیلی متوسطه) نیز مدت زمان سه سال به طول می انجامد.آموزش دبیرستان اجباری نبوده و در۳نوع دبیرستان مختلف به شرح ذیل ارائه می گردد:

دبیرستانهای آکادمیک عمومی
دبیرستانهای  حرفه ای
دبیرستانهای تخصصی
دبیرستانهای آکادمیک در۲سال آخر دانش آموزان می توانند تخصص در علوم انسانی یا علوم را برگزینند.مطالعات برطبق سیستم واحدی سازماندهی شده است.هنرستانهای حرفه ای نیزبه چندین گروه تقسیم می شوند.در این مراکز حداقل ۸۲ واحد درسی(حدود۴۰درصداز کل واحدهای لازم جهت فارغ التحصیلی) از موضوعات تخصصی ارائه میگردد.
آموزش مقدماتی متوسطه
آموزش راهنمایی به سطوح مدرسه راهنمایی مقدماتی (متوسط) و راهنمایی عالی تقسیم شده است.زمان نکمیل مدرسه ابتدایی، کودکان سن ۱۲تا ۱۴ سال اجازه ورود به مدرسه راهنمایی برای دوره های مدارس هفتم تا نهم را دارند.تعداد دانش آموزان داهنمایی در دهه های اخیر سرعت رشد چشمگیری رانشان داده است.درصد فارغ التحصیلان ابتدایی که به راهنمایی می روند از ۴/۵۸ درصد درسال ۱۹۶۹ به ۹/۹۹ درصد درسال ۱۹۹۷ افزایش یافت.اززمان القای امتحان ورودی در سال ۱۹۶۹پذیرش درمدرسه راهنمایی توسط اجرای سهمیه بندی بر اساس منطقه محل سکونت انجام شده است.این اقدام با هدف ریشه کنی تبعیض سن به اصطلاح مدارس سطح پایین وسطح بالا انجام شد.چنانکه تمامی فارغ التحصیلان ابتدایی بتوانند دسترسی یکسان به تمامی مدارس راهنمایی واقع درمناطق مربوطه مدرسه خود داشته باشند.دوره های راهنمایی متشکل از۱۱موضوع درسی اساسی یا اجباری موضوعات انتخابی وفعالیتهای دوره های اضافی میباشند.دوره های تکنیکی وحرفه ای در موضوعات امتحانی گنجانده شده اندتا ازرابطه مولدمیان آموزش وحرفه اطمینان حاصل شود.
آموزش تکمیلی متوسطه
آموزش دبیرستان با هدف فراهم آوردن آموزش پیشرفته عمومی و اختصاصی بر اساس آموزش راهنمایی ایجاد شده است.فارغ التحصیلان راهنمایی یا افرادی که سابقه آکادمی معادلی دارند میتوانند وارد دبیرستان شوند.دوره مطالعه سه سال است و دانش آموزان هزینه آموزش را پرداخت میکنند.پذیرش در دبیرستان عمدتآ بر اساس نمرات کسب شده در امتحان ورودی دبیرستان میباشد. اما تغییرات چندی در پروسه پذیرش ازسال ۱۹۷۴بوجود آمده اند. زمانی که خط مشی معادل ساز برای پذیرش دبیرستان به عمل درآمد. ازطرفی معرفی این استانداردهای واحدبرای پذیرش درمدرسه،دبیرستانهای کوچک تخصصی موضوعاتی همانند موسیقی،هنرها و نیزعلوم وریاضی همچنان تأسیس شده وخواهند شد.پس ازسال ۱۹۹۸دبیرستانهای خصوصی که میتوانند بامنابع مالی خودحفظ گردندحق انتخاب دانشجویان و نیز تصمیم گیری در مورد پرداخت هزینه شهریه را خواهند داشت.
کلیاتی در مورد کشور ایران
جمهوری اسلامی ایران با مساحتی به طول۱۹۵/۶۴۸/۱کیلومتر مربع در نیمکره شمالی ودر قاره آسیا ومنطقه خاورمیانه واقع شده است.طبق سرشماری سال ۱۹۹۶ جمعیت ایران بر شصت میلیون بالغ می گردد.که از این میزان ۲۴/۵۰ درصد جمعیت متعلق به زنان و ۷۶/۴۹ درصد جمعیت متعلق به مردان می باشد.گفتنی است که ۳۱/۶۱ درصد جمعیت در محیط های شهری و۶۹/۳۸ درصد در محیط های روستایی ساکن هستند.
نظام آموزش وپرورش ایران: آموزش وپرورش به سبک جدید در ایران با تاسیس مدرسه دارالفنون در سال ۱۲۲۸آغازشد.این مدرسه به سبک اروپایی اداره می شد.به دنبال تشکیل وزارت علوم در سال۱۲۳۲وسپس آغازحکومت مشروطه مدارس متعددی بوجود آمدند.مقاطع تحصیلی درایران شامل دوره ابتدایی،راهنمایی ومتوسطه است که فراگیربعدازفارغ شدن ازاین مراحل وارد آموزش عالی می شود.
اصول حاکم برنظام آموزش وپرورش:اصول آموزش وپرورش عبارتنداز:مفاهیم،نظریه هاوقواعد نسبتاً کلی که دربیشترموارد صادق است وراهنمای معلمان،مربیان،مدیران ووالدین دانش آموزان درکلیه اعمال تربیتی است. این اصول مبتنی برتعالیم دینی وتحقیقات روانشناسی،جامعه شناسی،فرهنگی ونظریات مربیان بزرگ ودانشمندان تعلیم وتربیت است.گزیده ای ازاین اصول که درطرح تغییرنظام آموزش وپرورش مصوب ۱۳۶۸مطرح شدعبارتند از:۱- محورقراردادن قرآن وسنت معصومین(ع)   ۲- تقدم تزکیه بر تعلیم      ۳- همگانی بودن تعلیم وتربیت و….
آموزش وپرورش درسال۱۳۶۹ طرح جدیدآموزش متوسطه راپیشنهادکرد،دراین طرح ساختارآموزش وپرورش بدین شرح اعلام شد: دوره کودکستان(آمادگی)(۲سال) – دوره دبستان(پنج سال) -دوره راهنمایی تحصیلی(سه سال) – دوره متوسطه عمومی،فنی وحرفه ای،کارودانش(سه سال)          -دوره پیش دانشگاهی(یک سال)
تاریخچه آموزش پیش دبستان:درنیم قرن اخیر،آموزش پیش دبستان درکشورما درنتیجه نیازها وتغییرات اجتماعی واقتصادی وبه علاوه آشنایی با تحقیقات ونظریات روانشناسان وعلمای آموزش وپرورش براهمیت آن افزوده است.ازسال ۱۲۹۸درتهران وبعضی شهرهای ایران مسیونرهای مذهبی کودکستانهایی راتاسیس کردند.ازجمله خانم سروژیان درتهران که این کودکستان را برای نگهداری ازاطفال وکودکان تاسیس گردید.اولین کودکستان درسال ۱۳۰۳درشهرتبریزتوسط جبارباغچه بان(عسگرزاده)بنام(باغچه اطفال)تاسیس شد،که کودکان خانواده های مرفه بخصوص کارمندان عالی رتبه درکودکستان مزبورشرکت می کردند,وشامل برنامه هایی چون:بازی های مرسوم،آموزش مقدماتی خواندن ونوشتن،نقاشی،عروسک بازی و…که درجلب رضایت خانواده ها تلاش می کردند. درسال۱۳۴۴دوره کودکستان به عنوان اولین دوره نظام آموزشی مطرح ودرسال ۱۳۶۸به عنوان اولین مرحله آموزش عمومی اعلام شد،که مدت آن دوسال وگذراندن دوره برای همه نوآموزان پنجساله اجباری شد.
اصول آموزش پیش دبستان:این اصول عبارتند از:۱)-پرورش برآموزش مقدم گردد ۲)-به سلامت تن وبهداشت روانی کودک توجه شود   ۳)-به تفاوت های فردی کودکان درپرورش وآموزش آنان توجه شود     ۴)-قوه ابتکار،تخیل کودکان وپرورش خلاقیت آنان موردتوجه قرارگیرد.
اهداف آموزش پیش دبستانی در کشورایران
 از جمله مهمترین اهداف مقطع آموزش پیش دبستانی می توان به موارد ذیل اشاره کرد .
۱-رشد جسمانی،ذهنی ،عاطفی و اجتماعی کودکان بر پایه اصول اخلاقی و مذهبی.
۲-افزایش سطح تواناییها و استعداد کودکان.
۳-آماده سازی و تربیت کودکان جهت درک مفاهیم علمی و ذهنی.
۴-رشد و پوشش زبان فارسی هم سطح با زبانهای محلی.
۵-حمایت از خانواده های کم در آمد در روند تربیتی و تحصیلی فرزندان.
۶-تربیت کودکان در جهت اجرای اصول اسلامی در زندگی شخصی و اجتماعی.
۷-افزایش قدرت جسمی و ذهنی ،برقراری تعادل جسمی و افزایش مهارتهای پایه کودکان.
۸-آموزش زبان فارسی در جهت تقویت ارتباطات و ابزارهای آموزشی کودکان اعم از خواندن نوشتن ،شنیدن و حرف زدن.
۹-این مقطع حدود۱٫۵ درصداز  بودجه نظام آموزش و پرورش را به خود اختصاص داده است.
تاریخچه آموزش ابتدائی:آموزش ابتدایی درایران سابقه ای طولانی دارد.ابتدا اینگونه آموزش ها درخانه ها،مساجد ومکتب خانه هاصورت میگرفت.هدف اساسی آموزش مکتب خانه هاعبارت بوداز:پرورش دینی واخلاقی-سوادآموزی ودانش اندوزی.فکرتاسیس مدارس ابتدایی با تاسیس وزارت علوم درسال۱۲۷۲ه.ق به تدریج گسترش یافت.درسال ۱۲۹۰شمسی قانون اساسی معارف ایران درموردهمگانی شدن آموزش ابتدائی به تصویب رسید وبتدریج آموزش مکتب خانه ای به آموزش دبستان تبدیل گردید.اما دوره آموزش ابتدایی به طوررسمی ازسال۱۳۱۰ شکل همگانی گرفت وسن ورودبه مدارس هفت سال تعیین گردیدوتعلیمات ابتدایی برای همه همگانی  والزامی گردید.
ضرورت واهمیت آموزش ابتدائی:دوران ابتدایی دررشدمعانی ومفاهیم اموری که کودک در زندگی روزمره باآنها سروکارداردنقش مهمی ایفا می کنددردبستان بین گروه همسالان خود،رشد،حالت استقلال شخصی وسازگاری اجتماعی اوامکان پذیرمی گردد.دراین دوران کودک طرز معاشرت با دیگران،انتخاب دوست ورشدیک شخصیت اجتماعی راپشت سرمی گذارد وچنانچه دراین دوران امکانات صحیح ومحیط سالم فراهم گرددزمینه لازم برای شکوفایی استعدادهای اوفراهم می شودوبه ابزاراولیه زندگی وسازگاری اجتماعی مجهزخواهدگشت.
اهداف  آموزش ابتدایی ایران
از جمله مهمترین اهداف مقطع ابتدایی می توان به موارد ذیل اشاره کرد.
۱-تربیت کودکان در جهت اجرای اصول اسلامی در زندگی شخصی و اجتماعی.
۲-برقراری فضای مناسب آموزش جهت پیشرفت اخلاقی و اعتقادی دانش آموزان.
۳-بهبود قدرت بدنی و جسمانی کودکان.
۴-آموزش خواندن ،نوشتن ،محاسبه و برقراری معاشرت اجتماعی.
۵-آموزش مسائل بهداشت فردی و گروهی.
۶-این مقطع حدود۳۷٫۵ درصداز  بودجه نظام آموزش و پرورش را به خود اختصاص داده است.
روشها وبرنامه درسی آموزش ابتدائی:هرآنچه که دراین دوره آموزش داده می شود جنبه عام داردوبه فراگیرندگان آمادگی زیست سالم دراجتماع را اعطا میکند.محتوای درس بگونه ای است که فراگیرندگان باتسلط بر‌آنها به تفاهم وتوافق اجتماعی دست یابند وفراگیرنده بتواند بدون زحمت برای خودتفهیم ودرفرایندزندگی ازآن بهره گیرد.دراین دوره شرط اساسی،تسلط فراگیرندگان برموضوعات درسی است.زمان تحصیل دراین دوره ازمهرماه آغاز تاپایان خردادماه ادامه داردوساعت درس ابتدائی ۵۰دقیقه است.مواددرسی آن شامل فارسی،اخلاق،حساب وهندسه،نقاشی،کارهای دستی،تاریخ وجغرافیاو…میباشد.
تاریخچه آموزش راهنمایی
دوره راهنمایی درایران تاریخچه ای طولانی دارد.راهنمایی به مفهوم خاص ابتدا با راهنمایی شغلی آغازگردید.بعدها به علت احساس شدید زمینه های تحصیلی،اجتماعی،روانی وخانوادگی گسترش یافت.راهنمایی درایران مبتنی برطرح ونقشه درسال ۱۳۲۲ شمسی به کمک وزارت کار وسازمان صنایع کشوروهیات عمران بین المللی برای انتخاب وانتصاب بسیج کارمندان آغازشد.تاسیس این دوره درآموزش وپرورش به منظورکمک به دانش آموزان برای انتخاب رشته تحصیلی وآینده آنان ضروری شناخته شد.دردوازدهم بهمن سال۱۳۴۷شمسی دفترآموزش راهنمایی تحصیلی تاسیس شد وسرانجام  درمهرماه ۱۳۵۰ مدارس راهنمایی تحصیلی کارخودرابطوررسمی آغازکردند.
ضرورت واهمیت دوره راهنمایی
جوامع پیش ازورودبه عصرصنعت ودنیای تولید انبوه فعالیت های شغلی ثبات خاصی داشتند ودرآن تغییرچندانی ملموس نبود.گسترش نیازها،افزون شدن به افراد جامعه سبب شدتا برای بهینه سازی شرایط وبرآورده کردن نیازفعالیت هایی صورت گیرد.بی شک انجام دادن کارهامستلزم بهره گیری ازنیروی انسانی متعدد بوده است.بنابراین تلاش می شودکه ازتوانایی همه افرادجامعه استفاده گرددبدین سبب به قوت می توان به امرراهنمایی وهدایت تحصیلی وشغلی برنامه ریزی کردوافرادرامطابق برنامه های مدون که برخاسته ازجامعه است رهنمون دارد.
اهداف آموزش راهنمایی ایران
از جمله اهداف مقطع آموزش راهنمایی می توان به موارد ذیل اشاره  کرد.
۱)افزایش توانایی اخلاقی و ذهنی دانش آموزان.

• معنویت در کار:

1. 1. 1. رستگار(۱۳۸۵)در تحقیق خود با عنوان “ارائه و تبیین مدل انگیزشی مبتنی بر معنویت ” مدل انگیزشی مبتنی بر معنویت را ارائه کرده و معنویت را با رویکردی فرا دینی مفهوم سازی کردند و رابطه آن را با انگیزش کار کنان مورد بررسی قرار داده اند. و وی به این نتیجه رسیدند که میان معنویت و انگیزش کارکنان رابطه مثبتی وجود دارد .به زعم ایشان رابطه معنویت در کار و بسیاری از مفاهیم و متغیر های رفتار سازمانی را میتوان مورد تحقیق ،بررسی و سنجش قرار داد.

   

1. 1. 1. 1. فتاحی(۱۳۸۶) در تحقیق خود با عنوان “بررسی اثرات معنویت محیط کاری بر رفتار شهروندی و ارتباط آن با وفاداری مشتری و کیفیت خدمات در سازمان تامین اجتماعی”را دفاع کردند.وی در این تحقیق که در شعب منتخب سازمان تامین اجتماعی در شهرستان های اصفهان ،خمینی شهر و نجف آباد انجام گرفت،به بررسی رابطه معنویت در کار و رفتار های شهروندی کارکنان پرداخته است و در این تحقیق از مدل سه سطحی معنویت در کار میلیمان وهمکارانش استفاده کرده و در نهایت نتیجه تحقیقات آنها رابطه معنا دار بین معنویت در کار و رفتار های شهروندی کارکنان را نشان داد.

      

1. موسوی (۱۳۸۸)،تحقیقی با عنوان “بررسی رابطه بین معنویت در کار وتوانمند سازی کارکنان در شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران”را انجام داد.وی در این تحقیق به بررسی رابطه بین معنویت در کار وتوانمندسازی کارکنان پرداخته است و در این تحقیق از مدل سه سطحی معنویت در کار میلیمان و همکارانشان استفاده کرده و درنهایت نتیجه تحقیقات آنها رابطه معنا دار بین معنویت در کار وابعادش با توانمند سازی کار کنان را نشان داد.

• درگیری در کار :

1. هادی احمدی آزرم (۱۳۸۸)، تحقیقی را با عنوان “بررسی رابطه میان عدالت سازمانی و درگیری کارکنان در کار” انجام داد.جامعه آماری تحقیق “شرکت پالایش و پخش فراوده های نفتی ایران” بود که به عنوان یکی از چهار شرکت اصلی وزارت نفت و دارای ۱۲ شرکت فرعی و ۹ پالایشگاه به شمار می رفت . تعداد کارکنان این شر کت۳۹۱ نفر بوده است فرضیه اصلی در این تحقق عبارتند ازاینکه” بین ادراک کارکنان از عدالت سازمانی و درگیری در کار رابطه مثبت وجود دارد” یافته های حاصل از آزمون فرضیه همبستگی اسپیرمن یک دامنه نشان می دهد که بین این دو متغیر در سطح اطمینان ۹۹% همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد.

۲-۳-۲- تحقیقات خارجی

• معنویت در کار:

1. 1. در سال ۱۹۹۹ میتروف و دنتون جدی‌ترین تحقیق تجربی را به کمک پرسشنامه و مصاحبه‌هایی با مدیران منابع انسانی در محیط‌های کاری آمریکا انجام دادند. این دو محقق نتیجه گرفتند که معنویت در محیط کار قابل مدیریت کردن است و این کار از مهم‌ترین و اساسی‌ترین وظایف مدیران است. آنها عقیده داشتند در غرب، جدایی میان علم، مذهب، هنر و… بیش از حد صورت گرفته است و امروزه سازمان‌ها بدون معنویت دوام نمی‌آورند. آنها تأکید داشتند که روش‌های مدیریت معنویت، باید بدون جدا کردن آن از سایر عناصر مدیریت مورد سنجش قرار گیرد (میتروف و دنتون، ۱۹۹۹،۹۳).

1. 1. آچمز و دوچن (۲۰۰۰) در یک مطالعه جامع سعی کردند تا معنویت در محیط کار را مفهوم‌سازی کنند و آن را بسنجند. آنها معنویت را این گونه تعریف کردند: «درک و شناسایی این که بعدی از زندگی کارکنان درونی و باطنی است که این بعد قابل پرورش است و به واسطه انجام کارهای بامعنا در زندگی توسعه می‌یابد.» براساس این تعریف آنان هفت بعد معنویت محیط کاری را مشخص کردند، و با روش تحلیل عاملی برای هر کدام از این ابعاد مقیاس سنجش استانداردی ایجاد کردند. این ابعاد براساس سنجش معنویت در محیط کار در سطح فردی، گروهی، و سازمانی بیان شدند (آچمز و دوچن، ۲۰۰۰، ۱۴۰). لازم به ذکر است که این ابعاد و مقیاس‌ها در سال‌های بعد توسط برخی محققان مورد استفاده قرار گرفته است (میلیمن و دیگران، ۲۰۰۳).

1. یکی دیگر از تحقیقات جدی با هدف تعریف معنویت در محیط کار و با روشی اکتشافی و کیفی توسط کینجرسکی و اسکرپنیک (۲۰۰۴) صورت گرفته است. آنها از ۱۴ محقق با روش‌های مختلفی از قبیل مصاحبه حضوری، مصاحبه تلفنی، نظرسنجی مکتوب و… اطلاعات مورد نظر خود را درباره دو موضوع جمع‌ آوری کردند: مفهوم معنویت در محیط کار و بیان تجاربی که آنها در این زمینه داشتند .

• • درگیری در کار:

بررسی پیشگیری اجتماعی از

منظر اسلام و علم

جرم شناسی

از جمله مهم ترین و کلیدی ترین مباحثی که در تعالیم و آموزه های اسلامی در مورد آن سخن رفته، قلم فرسایی شده و مورد بحث و بررسی قرار گرفته است، موضوع «تقوا» (خود نگه داری، خود کنترلی) است. جایگاه این امر در تربیت اسلامی نیز تا بدان حد از اهمیت قرار دارد که شاید کمتر کتاب اخلاقی و تربیتی اسلامی باشد که در آن از این موضوع و اهمیت آن، سخن گفته نشده باشد. این امر نشان دهنده ی نقش و کارکرد اساسی این مهم در زندگی دنیوی و سعادتمندی در حیات اخروی دارد.

تقوا در آموزه های اسلامی به عنوان یک نیروی درونی قوی مورد بازشناسی قرار گرفته و به صورت زیر تعریف شده است:
«ملکه مقدسی که روح انسان پدید می آید و به روح، قوت و قدرت و نیرو می دهد و نفس اماره و احساسات سرکش را رام و مطیع میسازد».^[۷۴]
قرآن کریم در مقام کتاب هدایت و زندگی و به عنوان سند اصلی آموزه های اسلامی، خود سراسر دعوت به تقوا و مشحون از این آموزه است و سنت و کلام معصومین (ع) از جمله نهج البلاغه حضرت علی علیه السلام بهعنوان مکمل قرآن نیز، داروی تقوا و خود نگه داری را برای همه دردها و ابتلائات بشر، حتی امراض جسمی تجویز می کند.
«إن تَقوا الله دَواء قلوبکم و بصر عمی افئدتکم و شِفاء مرض اجسادکم وصَلاحُ صدورکم وطُهور دَنَسِ انفُسکم و جِلاء عَشا أبصارکم و امنُ فزع جأشکم و ضیاء سَواد ظلمتکم»^[۷۵]
به درستی که خود نگهداری، داروی بیماری قلوب شما و موجب بینایی درون های کور شماست و درمان بیماری کالبدهایتان و زاینده فساد سینه هاتان. پلیدی های و جانهاتان را پاک کننده است و تاریکی دیده هاتان را روشنی بخشنده و بیم نگرانی دلتان را ایمنی و در تاریکی- نادانی- شما را روشنی.
چنان چه ملاحظه می شود، از دیدگاه اسلام، عامل خود نگه داری و خود کنترلی در تمامی زمینه های حیات بشری؛ از جمله اصلاح ناهنجاری های رفتاری، جلوگیری از کژی ها و انحرافات اجتماعی مؤثر و کار ساز و حکم در مان ریشه ای برای تمامی مفاسد اخلاقی، اجتماعی و رفتاری را در زندگی انسانی دارد.
بر اساس این دیدگاه، هر کوششی که بخواهد در جهت اصلاح رفتارهای انسانی و جلوگیری از ارتکاب جرایم انجام شود ، بدون توجه و تقویت این عامل ، کارساز نخواهد بود. ^[۷۶] از این منظر ، وضع قوانین و مقررات در جوامع نیز ، بدون آن که در خود مردم ، آگاهی و ایمان و تقوایی وجو داشته باشد ، به تنهایی کافی نخواهد بود ؛ چرا که هر چند قانون ، حد و مرزها را معنی می کند ، اما باید قوه و نیروی در خود مردم باشد که این حدود و مرزها را محترم بشمارد و برای آنها حرمت قائل باشد . بنابراین ، تا این نیروی درونی ، محترم و مورد توجه نباشد ، نمی توان از احترام به قانون نیز سخنی به میان آورد. ^[۷۷]
به طور کلی ، در تعالیم اسلامی تاکید عمده برای کنترل رفتارهای انسانی ، بر روی کنترل های درونی است و مراتب تربیت دینی نیز در این مکتب ، در مرحله اول ، بر تقویت و تثبیت این قسم از کنترل کننده های رفتاری بنا نهاده شده است . اقدام نکردن به رفتارهای نابهنجار ، حتی در جرم زاترین مناطق و در وسوسه انگیز ترین موقعیتها و عدم تعدی از حدود و خطوط مقرر شده الهی در این مکتب ، مقصود نهایی تربیت دینی است . ^[۷۸]
بر این اساس ، بیشترین سرمایه گذاری روی همین مسئله انجام می پذیرد که انسان ها از درون به گونه ای تربیت شوند که انگیزه ی درونی برای انجام دستورات الهی و آلوده نشدن به گناه داشته باشند . سپس در مرحله دوم ، اگر کسی از درون اصلاح نشده باشد و بخواهد دست به کار خلاف بزند ، همه ی افراد جامعه را موظف کرده است که نظارت داشته و امر به معروف و نهی از منکر کنند و مانع آلوده شدن افراد گردند و در مرحله سوم چنانکه کسانی از درون اصلاح نشده باشند و قدرت مردم و افکار عمومی هم چاره ساز نباشد ، مسئولین حکومت اسلامی را ملزم نموده است که با خلاف و خلافکار با قدرت حکومت برخورد نمایند.^[۷۹]
ما نیز بر مبنای همین کار کرد عمده و نقش ممتاز عامل خود کنترلی در وجود انسان ها در جهت باز دارندگی افراد از ارتکاب جرم و تبع آن پیشگیری از وقوع جرم، به بررسی این مهم، در این فصل از نوشتار خواهیم پرداخت و آموزه های دینی اسلام را در جهت تربیت انسان ها بر این اساس، به بحث خواهیم گذاشت. در این راستا، در ابتدا به نگاهی گذرا به نظریه های ارائه شده در جرم شناسی و علوم مرتبط با جرم، سهم و نقش کنترل کننده های درونی در این نظریه ها را به طور اختصار بیان کرده و سپس به بحث خود کنترلی در آموزه های اسلامی خواهیم پرداخت.

مبحث اول: پیشگیری اجتماعی از وقوع جرم از منظر علم جرم شناسی

گفتار اول: مفهوم کنترل اجتماعی

به طور کلی واژه «کنترل» را به معنای توان اعمال قدرت، هدایت یا بازدارنده اعمال و رفتار دیگران یا خود تعریف کرده^[۸۰] و آن را در عرصه های گوناگون اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، آموزشی، قضایی و …دارای کاربرد دانسته اند.

اما در خصوص عبارت کنترل اجتماعی باید دقت نمود که این واژه در علوم مختلف مرتبط با جرم، علی رغم اتحاد در لفظ، معانی متفاوتی با هم دارند که در ذیل توضیح مختصری در خصوص آن ارائه می شود.
در جامعه شناسی، کنترل اجتماعی را مقصود و مطلوب نهایی تمامی مباحثی دانسته اند که از آغاز تا کنون، پیرامون رفتارهای نا به هنجار و مخالف با اصول و موازین شکل گرفته است و لذا آن را از مهمترین مفاهیم این علم بر شمرده اند که جامعه شناسان پس از شکست همه ی تلاش های دیگر بدان متوسل شده و کانون توجه خویش را – که قبلاً مطالعه و بررسی پدیده کجروی بود- در سه دهه ی اخیر به فرایندهای کنترل اجتماعی و مباحث پیرامون آن معطوف ساخته اند؛^[۸۱] به گونه ای که به ادعای برخی از نویسندگان این تغییر مسیر آن چنان برجسته و چشم گیر است که برخی اظهار می دارند «جامعه شناسی کجروی مرده است».^[۸۲]
مفهوم کنترل اجتماعی را یکی از جامعه شناسان آمریکایی به نام «ادوارد آ. راس»^[۸۳] در واژگان جامعه شناسی وارد ساخته است. او ابتدا از این واژه در مقاله ای که در سال ۱۸۹۶ انتشار یافت، به کار برد. مراد او از این اصطلاح جدید، اشاره به تمام فرایندهایی بود که افراد را به همنوایی با هنجارها و ارزش های جمعه و ممانعت از شکل گیری جرم و کجروی وا می داشت- اعم از اهرم هایی مانند قانون جزا، پلیس و سایر نهادهای عدالت کیفری و هم چنین مذهب، هنر و آموزش و پرورش، افکار عمومی و… . در برداشت راس از این مفهوم، گونه ها و تکنیک های متفاوت کنترل از طریق اجبارهای بیرونی، همگی دخیل دانسته می شدند.

موسع و ابهام آمیز بودن مفهوم کنترل اجتماعی در دیدگاه راس، سبب شد تا تلاشهایی در جهت متمایز ساختن مرزهای مفهوم این واژه صورت گیرد؛ به گونه ای که هر چند هم چنان اختلاف در توسعه و تضییق دامنه ی شمول این مفهوم در جامعه شناسی وجود دارد، اما برخی از جامعه شناسان تعریفی محدودتر از آن ارائه نموده اند که بر طبق آن، کنترل اجتماعی به «مجموعه واکنش های اجتماعی سازمان یافته در برابر جرم و کجروی اطلاق می شود»؛ مفهومی که در جرم شناسی، تحت عنوان «سیاست جنایی» مورد شناسایی قرار گرفته است.^[۸۴]
لازم به ذکر است که در جامعه شناسی، واژه کنترل اجتماعی در یک نگاه خاص، به نظریه های ارائه شده در خصوص علل وقوع جرم؛ از جمله نظریه «کنترل اجتماعی دورکیم» نیز اشاره دارد که در آن ها چرایی پیدایش جرایم مبتنی بر متغیرها جامعه شناختی مورد بررسی قرار می گیرد.^[۸۵]
اما در روان شناسی، خصوصاً در روان شناسی اجتماعی نیز این واژه کاربرد دارد. در این علم، کنترل اجتماعی واژه ای است که در زیر مجموعه ی «نظریه های کنترل» و به عنوان یکی از الگوهای مطرح در این مجموعه نظریه ها، ارائه شده است.^[۸۶] البته این نظریه ها در جامعه شناسی نیز مطرح و مورد بررسی قرار می گیرد و حتی برخی نویسندگان، آن ها را نیز جزء نظریه های جامعه شناختی مطرح کرده اند،^[۸۷] لکن به نظر می رسد این نظریه ها در یک تقسیم بندی مبنایی در زمره ی علم روان شناسی اجتماعی جان می گیرد.^[۸۸]
به هر روی، دیدگاه ها و نظریه های کنترل، دیدگاه گسترده را به خود اختصاص می دهد که در شمار فراوانی از نظریه های متفاوت در زیست شناسی، روان شناسی و جامعه شناسی یافت می شود.^[۸۹]
به رغم تفاوت های موجود میان نظریه پردازان نظریه های کنترل در مورد تشریح رفتار مجرمانه، همگی در تفکر اولیه و مبنا با یکدیگر هم عقیده اند. این نظریه پردازان به جای طرح این پرسش مبنایی جرم شناسانه که «چه عواملی سبب می شود افراد مرتکب جرم شوند؟» متفقاً بیان می کنند که آن چه باید تشریح شود، عکس این مطلب است؛ یعنی باید بررسی شود که «چرا مردم از قوانین پیروی می کنند؟»، چرا که اینان معتقدند که رفتار انحرافی امری مورد انتظار است^[۹۰] توضیح بیشتر آن که، شمار فراوانی از نظریه های مربوط به چرایی رفتار مجرمانه در جرم شناسی و سایر علوم مرتبط با جرم ، به عنوان فرض مبنایی این مسئله را مسلم می انگارد که اگر مردم به حال خود رها شوند، به طور طبیعی از قانون پیروی می کنند و دست به ارتکاب رفتار مجرمانه نمی زنند. اینان در این خصوص، استدلال می کنند که آن چه مردم را به ارتکاب جرم سوق می دهد، نیروهای ویژه ای- اعم از زیست شناسانه روان شناسانه یا اجتماعی- است ، و گرنه در صورت فقدان این عوامل ، بشر ذاتا نیک سرشت است و تمایل به رفتارهای بزهکارانه ندارد، لذا پرسش اساسی اینان در فهم چرایی وقوع بزه ، این است که «چرا و چه عواملی سبب ارتکاب بزه توسط انسان می شود؟». اما در مقابل ، نظریه های کنترل ، رهیافتی مخالف با این دیدگاه را برگزیده اند. آنها این مسئله را به عنوان فرض مبنایی خویش مسلم می انگارند که بشر ذاتا سرشت نا پاک و شریر دارد و لذا اگر همه ی مردم به حال خود رها شوند ، به طور طبیعی مرتکب جرم می شوند . در این صورت ، پرسش مهم در این دیدگاه این است که «چرا بیشتر مردم مرتکب جرم نمی شوند؟» و به عبارت دیگر چه عواملی سبب می شود که افراد بر خلاف سرشت و ذات شریرشان از هنجارها پیروی کرده و دست به ارتکاب رفتار بزه کارانه نمی زنند؟
نظریه های کنترل با تاکید بر «نیروهای کنترل کننده» ویژه ای که شخص را از ارتکاب جرم باز می دارند، بدین پرسش پاسخ می دهند . اینان بیان می کنند که افراد به خاطر ضعف نیروهای باز دارنده از ارتکاب بزه ، و نه به خاطر نیرومندی نیروهای سائق به ارتکاب آن مرتکب جرم می شوند. ^[۹۱]
در همین خصوص ، «تراویس هیرشی^[۹۲] » – یکی از مهم ترین نظریه پردازان کنترل – در کتاب خود با عنوان «علل بزهکاری»، در خصوص عدم لزوم تبیین علل بزه کاری و طبیعی بودن میل به ارتکاب بزه در انسان ها ، چنین اظهار نظر می نمایند : «همه ما جز حیوانات بوده و از این رو ، همگی به طور طبیعی قادر به ارتکاب اعمال مجرمانه ایم ».^[۹۳]
با روشن شدن مفاهیم کلی موضوع ، در ادامه ی این قسمت از نوشتار ، دو مبحث را پی می گیریم . در ابتدا ، الگوهای نظریه های کنترل را به طور خلاصه معرفی کرده و سپس نظریه «خود کنترلی» هیرشی – که از نظریه های جدید در این حوزه است – را بررسی خواهیم کرد.

۲-۵ روش های استعدادیابی:

مربیان با تجربه معمولا معیارهای ذهنی خاصی برای شناخت استعدادها دارند. به نظر آنان ورزشکاری هاهنگ تر، وسیع تر یا قوی تر از بقیه است که دارای ویژگیهای (توانایی های جسمانی، روانی، حرکتی) مناسب تری از دیگران باشد. عملکرد ورزشکار در مسابقات معمولا فرصت ارزشیابی استعدادها را فراهم می کند.
آقای علی نژاد (۱۳۸۰ ) مراحل سه گانه استعدادیابی با رعایت سن، هدف، تمرینهای رشد استعداد را در سه مرحله مقدماتی، مرحله دوم و مرحله نهایی پیشنهاد کرد. در این شیوه استعدادیابی ، رده های سنی مختلف در هر یک از مراحل سه گانه توصیه می شود که بدون تردید از اهمیت زیادی برخوردار است.

۲-۶ مرحله استعدادیابی

مرحله مقدماتی -۳ تا ۱۰سال     –    شناسایی استعدادهای ورزشی تمرین ها و فعالیت های ورزشی مرحله دوم – عمومی در مدارس ۱۱ تا ۱۶ – گزینش افراد با استعداد و هدایت به طرف ورزش های مختلف تمرین در تیم های آموزشگاهی و باشگاهی مرحله نهایی – بالای ۱۶ – دستیابی به اوج عملکرد ورزشی تمرین های پیشرفته تیم های ملیمرحله مقدماتی در بیشتر رشته های ورزشی انجام می شود. این مرحله همراه با آزمایشهای پزشکی در مورد سلامتی و رشد عمومی جسمانی صورت می گیرد و به منظور شناسایی هر گونه اختلال بدنی از لحاظ علمی یا امراض احتمالی است.
مرحله دوم که بهترین مرحله انتخاب است برای نوجوانانی کاربرد دارد که تجربه تمرینات منسجم را داشته باشند. در این مرحله استعدادیابی، روانشناسان ورزشی نقش مهمی ایفا می کند.
مرحله نهایی استعدادیابی در مورد بازیکنان تیم ملی استفاده می شود از جمله عواملی که باید مورد ارزیابی قرار گیرد، سلامتی ورزشکار، سازگاریهای فیزیولوژیکی او نسبت به تمرین و مسابقه، توانایی او در مقابله با فشار و مهمتر از همه، قابلیت ورزشکار برای پیشرفت در آینده است.

در ورزش دو روش اصلی انتخاب و شناسایی ورزشکاران مستعد وجود دارد:

۱ – روش گزینش طبیعی یا غیر منظم:
گزینش طبیعی رویکردی عادی است و راه طبیعی پیشرفت ورزشکار در یک رشته ورزشی است. بر پایه این روش ورزشکاران تحت تاثیر عوامل محیطی مانند سنت، مدرسه، آرزوهای والدین، جامعه و دوستان در ورزش خاص به فعالیت می پردازند و تکامل عملکرد ورزشی آنان بواسطه گزینش طبیعی تعیین می شود. به این مفهوم که آنها به طور تصادفی در ورزش فعالیت می کنند که استعداد آن را دارند. در چنین شرایطی، تکامل عملکرد ورزشکار به کندی صورت می گیرد چرا که انتخاب ورزش مطلوب اغلب به درستی انجام نمی شود.

۲ – روش گزینش علمی یا منظم:
در این روش با انجام آزمون ها و آزمایشهای علمی توسط متخصصان و کارشناسان علوم ورزشی، افراد با استعداد به طورعلمی شناسایی و به سمت رشته ورزشی مناسب راهنما یی می شوند. کسانی که به طور علمی انتخاب می شوند در مقایسه با ورزشکارانی که از طریق روش طبیعی انتخاب می گردند برای رسیدن به اجراهای ورزشی بهینه و ماهرانه به زمان کمتری نیاز دارند.
پیامد گزینش علمی، انتخاب افراد با استعداد تر و هدایت آنها به ورزشی مناسب است.

۲-۷ معیارهای استعداد یابی

استعدادیابی به معیارهای ویژه ای نیاز دارد . این معیارها از این جهت ضرورت دارند که فرد توانا از ناتوان متمایز شده و آنهایی که مناسب یک رشته ورزشی بوده به این ورزش روی می آورند و افرادی که به معیارهای لازم دست نیابند در جهت دیگر هدایت می شوند این معیارها را می توان در دو بخش یا دو مرحله کلی طبقه بندی کرد :

1. استعدادیابی عمومی

۲ – استعدادیابی ویژه یا تخصصی
.